Begraafplaats rond de tsjerke

Op dit moment wordt op het kerkhof rond de tsjerke gewerkt aan het opknappen van de grafzerken die rond de tsjerke liggen. Stenen die gebroken waren worden gelijmd, recht gelegd en natuurlijk schoon gemaakt. De verschillende teksten zijn door de werkzaamheden nu beter te lezen en zeker de moeite waard om eens beter te bekijken. Er zijn enkele zeer oude stenen, stenen van oud inwoners veelal met een verhaal.

Verschillende stenen zijn ouder dan de doarpstsjerke zelf en zijn waarschijnlijk ooit van de tsjerke naar het kerkhof verhuisd. In augustus 2015 werd de grafzerk van Rintje en zijn vrouw uit omstreeks 1571 ontdekt op het kerkhof onder kiezelstenen.

Naast de steen van het echtpaar Rintje Folkerts Aytta en Ietsje Tsjeerds van Mershorne grietman van Oostdongeradeel en Schiermonnikoog 1552-1570; vindt u een bordje van de waddentour met uitleg. Aytta werd grietman na het overlijden van Worp van Ropta. Rintje was de jongere
broer van Wigle (Viglius)van Aytta van Zwichem Hij was een vooraanstaande Nederlandse staatsman, die een grote rol speelde in het bestuur van de Habsburgse Nederlanden onder Karel V en Filips II. Daarnaast heeft hij naam gemaakt als humanist, rechtsgeleerde en verdediger van het katholicisme.

In het Genealogysk Jierboek van 2011 staat:
Op 15 april 1570 overlijdt Rintse Aytta, “con. mat. grietman in Dongerdeel etc., Yde Mershorne man, tot Metselwyer begraven”.88 In 1571/1572 laat Viglius uit zijn Friese bezittingen 100 gulden uitkeren aan Janeke Rommers “vedue van wylen Reyntze Aytta, myn heer Viglius scoensuster”.89 In 1571/1572 levert Cummer Villems voor 20 gg. een “groot blauw graffstein op salige Ryntze ons broeders graff tot Metselvier […] sonder het houwen, twelck tot nochtoe niet en hebben moegen doen overmidts die piraten” (i.e. Watergeuzen). Deze grafzerk zal oorspronkelijk in de kerk hebben gelegen en is mogelijk bij
herbouw in 1776 verplaatst naar het kerkhof.

Aan de andere kant van de tsjerke liggen ook verschillende stenen die zeker het bekijken/ lezen waard zijn. Soms maakt een tekst je nieuwsgierig naar de persoon of het verhaal erachter. Enkele voorbeelden. Zo is er een kleine steen van Hiltje Hanses met de volgende tekst.

Den 11 apr 1779 gestorven Hiltje Hanses Blom oud 24 jaaren en 7 maanden
Door swaare pijnen en waaters nood
Ben ik gescheiden tot de dood
En hoop dat god ten jongsten dag
My by de vroome stellen mag

Hiltje was de dochter van schoolmeester Hans Blom en zijn vrouw Antje Hanses. In mei 1762 kwam de familie vanuit Boornbergum naar Metslawier waar Hans Blom schoolmeester werd. Het echtpaar had 5 kinderen waarvan Hiltje op 24-jarige leeftijd overleed in Metslawier. Kennelijk leed Hiltje aan een ziekte die met de term waatersnood werd aangeduid. Rond die tijd was er in ieder geval geen sprake
van storm en dijkdoorbraak. Mogelijk gaat het hier om waterzucht of oedeem. Maar het kan ook met zwangerschap te maken hebben gehad.

Tegen de kerk liggen drie stenen naast elkaar. Deze stenen zijn van Engel van Minnen, Jetske Schevola en zoon Johannes van Minnen. Volgens de tekst op de steen is Engel van Minnen in

syn leeven ontfanger generaal van Oostdongeradeel en ontvanger van Metslawier.
(Belastingontvanger.)

Engel was in 1688 gehuwd met Jetske Catharina Schevola afkomstig uit Ee. Het echtpaar kreeg een zoon Johannes. Op de steen van Johannes staat te lezen.

Ao 1727 den 17 december is in den heere gerust den eerwaarden godzaligen en welgeleerden dominus Iohannes van Minnen in syn leven bedienaer des goddelycken woords tot Gerckesklooster oudt in syn 34 ste iaer ende leidt alhier begraaven

Volgens de kerkelijke geschiedenis van Gerkesklooster was Johannes van Minnen hier predikant van 1717 tot 1728. Op 17 december 1727 is Johannes op 34-jarige leeftijd overleden; anderhalve week na zijn laatste predicatie. Ook vermeld men dat
Johannes van Minnen door de classis geschorst is ‘wegens ongeoorloofde omgang met zijn dienstmaagd’.  Johannes bleek getrouwd te zijn want in de geschiedenis van Schiermonnikoog lees je dat op 26 dec. 1740 de schoolmeester op Schiermonnikoog mr. Lambert Hendriks van Helm trouwt met Dieuwke Jans, weduwe van de predikant Johannes van Minnen uit Gerkesklooster.

Nieuwsgierig geworden naar de stenen, natuurlijk kunt u ze ook in deze coronaperiode bekijken. Als de Doarpstsjerke weer open is, is er meer informatie te verkrijgen in de tsjerke en vertellen de vrijwilligers u graag over de verschillende stenen.

Type je zoekwoorden hierboven en druk op Enter om te zoeken. Druk ESC om te annuleren.

Terug naar boven